22 kwietnia – Światowy Dzień Ziemi. To dzień, który coraz częściej skłania nie tylko jednostki, ale też całe biznesy do refleksji nad wpływem codziennych działań na środowisko. W 2025 roku temat ten nabiera szczególnego znaczenia – już za kilka miesięcy w Polsce ruszy system kaucyjny, który odmieni oblicze handlu detalicznego. Hasło tegorocznego Dnia Ziemi – „Nasza moc. Nasza planeta” – idealnie wpisuje się w te zmiany. Bo to właśnie codzienne wybory, także te biznesowe, mają realny wpływ na przyszłość nas wszystkich.

System kaucyjny, który rusza 1 października 2025 roku, obejmie plastikowe i metalowe opakowania po napojach – takie jak butelki PET, puszki, a także wielorazowe butelki szklane. Klient przy zakupie zapłaci kaucję (50 gr lub 1 zł, w zależności od rodzaju opakowania), którą odzyska po zwrocie pustego opakowania w wyznaczonym punkcie. Mechanizm przepływu kaucji jest prosty: sklep płaci kaucję przy zakupie napojów od dystrybutora, następnie pobiera ją od klienta, a po zwrocie opakowania wypłaca tę kwotę konsumentowi. Potem rozlicza się z operatorem systemu kaucyjnego.

Co ważne, obowiązek uczestnictwa w systemie będą miały sklepy o powierzchni sprzedaży powyżej 200 m2 – mniejsze mogą do niego przystąpić dobrowolnie. Dla wielu franczyzobiorców sieci Rabat Detal to szansa, by wyjść przed szereg – nie tylko spełnić wymagania, ale też zyskać realne przewagi konkurencyjne. Jak to możliwe?

Z danych i doświadczeń rynków, gdzie podobne systemy już funkcjonują, wynika jasno: recyklomaty nie tylko przyciągają klientów, ale też zwiększają sprzedaż. Aż 87% konsumentów deklaruje, że środki odzyskane z kaucji zostawiają w tym samym sklepie. To oznacza nie tylko większy ruch, ale też większe szanse na spontaniczne zakupy. Do tego dochodzi pozytywny wizerunek – nowoczesnego, odpowiedzialnego ekologicznie sklepu, który wpisuje się w coraz bardziej świadome wybory konsumenckie.

Dla właścicieli sklepów istotna będzie decyzja: ręcznie czy automatycznie? O ile ręczne przyjmowanie opakowań może się wydawać prostsze organizacyjnie, to automaty – tzw. butelkomaty – wygrywają pod względem wygody, szybkości i… lojalności klientów. Klienci nie chcą stać w kolejkach czy wracać z opakowaniami do domu. Jeśli w sklepie nie ma sprawnie działającego recyklomatu – 31% z nich wybiera konkurencję.

Franczyzobiorcy Rabat Detal, którzy zdecydują się wziąć udział w systemie kaucyjnym, nie są pozostawieni sami sobie. Na rynku działają firmy i eksperci, którzy specjalizują się w dostarczaniu rozwiązań dopasowanych do potrzeb sklepów różnej wielkości – od niewielkich placówek po duże punkty handlowe. Co więcej, Rabat Detal ma już podpisane umowy z jedną z takich firm, dzięki czemu franczyzobiorcy mogą liczyć na sprawdzone wsparcie i gotowe rozwiązania. Dostępne są zarówno kompaktowe urządzenia, które zmieszczą się nawet między regałami, jak i zaawansowane systemy przystosowane do dużych wolumenów opakowań. Co ważne, można liczyć na wsparcie na każdym etapie – od doboru sprzętu, przez instalację, szkolenie pracowników, aż po pomoc w komunikacji z klientami i bieżącej obsłudze urządzenia. Taka współpraca pozwala nie tylko spełnić nowe wymagania prawne, ale też realnie zyskać – na wygodzie, czasie i lojalności klientów.

Rozmawiamy z Agnieszką Pokładek, Dyrektor Sprzedaży w TOMRA Collection Polska

RABAT DETAL: Jakie korzyści system kaucyjny może przynieść franczyzobiorcom Rabat Detal?

Agnieszka Pokładek: Doświadczenia z dojrzałych rynków pokazują, że system kaucyjny przynosi wyraźne korzyści dla sklepów. Jedną z głównych zalet jest zwiększony ruch klientów – przychodzą oni, by zwrócić butelki i puszki, często łącząc to z zakupami. Zgodnie z raportem konsumenckim TOMRA, aż 87 proc. osób deklaruje, że wydaje odzyskaną kaucję na zakupy w sklepie, w którym oddało opakowania – co oznacza większe szanse na spontaniczne zakupy i realny wpływ na wzrost sprzedaży. Dodatkowo, uczestnictwo w systemie to szansa na budowanie pozytywnego wizerunku marki – jako nowoczesnego i odpowiedzialnego ekologicznie sklepu. Dla franczyzobiorców Rabat Detal może to oznaczać wzmocnienie lojalności klientów, przyciągnięcie nowych oraz wsparcie długofalowego rozwoju biznesu.

Serdecznie zachęcam do wysłuchania rozmowy dla „Handel Extra”, gdzie wspólnie z Konradem Robakiem omawiamy korzyści dla małych i średnich detalistów.

Czy automatyczny odbiór opakowań po napojach jest bardziej opłacalny niż ręczny? Jakie są główne różnice?

Sklepy mogą wybrać między odbiorem ręcznym a automatycznym, jednak doświadczenia z innych rynków objętych systemem kaucyjnym pokazują, że konsumenci zdecydowanie preferują korzystanie z butelkomatów. Są one szybkie, wygodne i dostępne zawsze, gdy otwarty jest sklep. Co istotne, nasze badania wykazały, że aż 31 proc. konsumentów wybiera inny sklep, jeśli dany punkt nie oferuje sprawnie działającej maszyny lub jest kolejka do zwrotu, co podkreśla, że automatyczny odbiór opakowań nie tylko zwiększa wygodę klientów, ale realnie przekłada się na ich decyzje zakupowe i przewagę konkurencyjną sklepu.

Z perspektywy działania sklepu, automatyczny odbiór znacząco zmniejsza obciążenie pracowników. To automat identyfikuje opakowania, przyjmuje je, zgniata i magazynuje wewnątrz maszyny. Oznacza to również mniejsze zapotrzebowanie na przestrzeń magazynową – sprasowane opakowania zajmują znacznie mniej miejsca niż te zbierane ręcznie. Dzięki zaawansowanej technologii TOMRA, system minimalizuje też ryzyko nadużyć i dostarcza bezpieczne, wiarygodne dane do rozliczeń kaucyjnych. Wszystko to przekłada się na realne oszczędności czasu i redukcję obciążenia personelu.

Jakie wymagania dotyczące przestrzeni i infrastruktury muszą spełnić sklepy, które chcą zainstalować automat zwrotny? Różne sklepy mają różne możliwości – jak można się do tego dopasować?

Wymagania różnią się w zależności od wybranego modelu automatu, a jego dobór zależy od wielkości sklepu oraz wolumenu zwracanych opakowań.

Dla sklepów z ograniczoną przestrzenią lub mniejszą liczbą zwrotów polecamy kompaktowe modele, takie jak TOMRA M1 (zajmujący jedynie 0,62 mkw.) czy TOMRA B5 (0,8 mkw.), które zmieszczą się nawet pomiędzy regałami sklepowymi. W przypadku większych sklepów lub większych ilości opakowań warto rozważyć automaty trzyfrakcyjne – przyjmujące i sortujące trzy rodzaje opakowań (butelki PET, puszki metalowe oraz butelki szklane zwrotne) – takie jak kompaktowy TOMRA B7 (1,3 mkw.) lub większy TOMRA T70 TriSort (2 mkw.). Niezależnie od modelu, niezbędny jest dostęp do zasilania oraz stabilne połączenie z internetem. Ważne jest również wyraźne oznaczenie punktu zwrotu w sklepie, aby ułatwić klientom orientację i maksymalizować wykorzystanie automatu.

Jak wygląda proces wdrożenia automatu zwrotnego? Jakie kroki powinni podjąć franczyzobiorcy, by się przygotować?

Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniego recyklomatu – dopasowanego do wielkości sklepu i przewidywanego wolumenu zwracanych opakowań.

W TOMRA Collection Polska wspieramy franczyzobiorców na każdym etapie – od wyboru urządzenia, przez planowanie jego rozmieszczenia, instalację, aż po kompleksowe szkolenia dla pracowników. Szkolenie jest kluczowe, aby pracownicy czuli się pewnie w obsłudze automatu i byli w stanie pomóc klientom. Równie ważna jest komunikacja z klientami o nowym punkcie zwrotu – co zwiększa zaangażowanie i generuje większy ruch w sklepie. Dodatkowym ułatwieniem może być bezpłatny kalkulator dostępny online na stronie TOMRA – dzięki któremu można samodzielnie oszacować, który model będzie najlepiej odpowiadał potrzebom sklepu – lub bezpośredni kontakt z naszym zespołem sprzedaży, który przygotuje indywidualną rekomendację. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu, wdrożeniu, szkoleniu i regularnej konserwacji, recykling w sklepie może stać się łatwy i efektywny, a jednocześnie pozytywnie wpływać na doświadczenie klienta.

Jak TOMRA Collection Polska wspiera sklepy w dostosowaniu się do nowych przepisów?

TOMRA Collection Polska oferuje kompleksowe wsparcie – nie tylko technologiczne, ale również w zakresie doboru maszyn, planowania rozmieszczenia, integracji IT, serwisu, konserwacji oraz szkoleń pracowników. Nasze urządzenia cechuje wysoka elastyczność i – w zależności od modelu – mogą być przystosowane do przyjmowania nowych rodzajów opakowań w przyszłości, co jest bardzo ważne w kontekście zmieniających się regulacji. Mamy ponad 50 lat doświadczenia we wdrażaniu systemów kaucyjnych na ponad 60 rynkach i ponad 87 000 zainstalowanych automatów na całym świecie. Wraz z naszym partnerem oferujemy również model leasingowy, który pozwala na elastyczne rozłożenie kosztów i jest korzystnym rozwiązaniem dla sieci detalicznych. Dzięki temu możemy dopasować ofertę do szerokiej gamy typów sklepów i potrzeb operacyjnych, zapewniając pełne wsparcie na każdym etapie współpracy.

System kaucyjny to nie tylko wyzwanie organizacyjne, ale przede wszystkim szansa. Na realny wpływ na środowisko, na lepsze doświadczenie klientów, na rozwój biznesu. Warto potraktować go nie jako obowiązek, ale jako inwestycję – w sklep, w relacje z klientami i w planetę.

Franczyzobiorcy Rabat Detal mają dziś realną możliwość, by połączyć działania proekologiczne z korzyściami biznesowymi. A to – szczególnie w Dniu Ziemi – brzmi jak plan, który warto zrealizować.